Cografyam.NET

Merhabalar,Bir yayının soru bankasında fiziki haritalarda ve iklim haritalarındaki unsurların değişimini süre olarak kıyaslamış ve fizikideki değişimlerin daha yavaş olacağı sonucuna ulaşmış. Bir bölgede iklim koşulları değişmeden 30-40 yıl içerisinde bir akarsu deltasını haritada gösterecek denli genişletemez mi? Cevaplar için şimdiden teşekkürler

Merhaba; öncelikle fiziki haritalarda ne tür unsurlar gösterilire bakmak lazım. Fiziki haritalarda; yer şekilleri, yükselti, eğim, iklim, bitki, toprak, hidrografya vb. unsurlar gösterilir. Soruda fiziki haritalardan kasıt yer şekilleri (dağlar, platolar vb.) ise malum bu tür oluşumlar binlerce hatta milyonlarca yıl sürmekte. Yani iklim diye bildiğimiz olayın oldukça ötesinde bir durum. Örneğin Reşat İZBIRAK'ın Sistematik Jeomorfoloji adlı eserinin 127-128. sayfalarında sizin delta örneğinizle ilgili Delta Çanağı başlığıyla ilginç bir bilgi var. Şöyleki: Bafa gölünün bulunduğu çanak, daha tarih çağlarında bugünkü Büyükmenderesin aşağı bölümündeki ovanın yerinde, hiç olmazsa Söke’ye kadar uzanan büyük bir körfezin güneyindeki bir koydu. Eski İyonya devrinde bu koyun güney ağzına yakın bir yerde Miletos limanı (şimdiki Balat’ın bulunduğu yer) vardı. Burası VIII. asırda en büyük ticaret merkezlerinden ve işlek limanlarından biriydi. Koyun doğu kıyısında ise Herakleia adlı işlek bir liman vardı. Fakat daha tarihten önceki zamanlardan beri, Büyükmenderes, bu eski körfezi doldurmağa devam etmiş, ırmağın ağzı şimdiki yerine doğru ilerlemiştir. Böylece şimdiki Bafa gölünün yerindeki eski yan körfezin önünde bir alüvyon seddi meydana gelerek, burası bir çanak biçiminde kalmış, denizden ayrılmıştır. Miladın başlangıç sıralarında yaşamış olan Strabon’un eserlerinde Bafa gölü, henüz körfez olarak gösterildiğine göre, bu çanağın ve dolayısıyla gölün teşekkülü 2000 seneden daha yenidir.

İyi çalışmalar...